Wilgendome in het Voedselbos

Het leeft, het is groen en het geeft een zekere mate van beschutting. Er zijn verschillende namen voor deze constructie sommige noemen het een wilgentenen hut andere een wilgen dome en weer anderen een wilgenhut of zelfs een wilgwam. Veel mensen zijn enthousiast over deze groene levende schuilplekken. Maar waarom eigenlijk? En wat zijn alle voordelen die een wilgendome met zich mee brengt, naast dat het natuurlijk leuk is om een levende hut in je voedselbos te hebben staan? In dit artikel gaan we hier op in.

Knotwilg langs het water
Knotwilg langs het water

Het leeft, het is groen en het geeft een zekere mate van beschutting. Er zijn verschillende namen voor deze constructie sommige noemen het een wilgentenen hut andere een wilgen dome en weer anderen een wilgenhut of zelfs een wilgwam. Veel mensen zijn enthousiast over deze groene levende schuilplekken. Maar waarom eigenlijk? En wat zijn alle voordelen die een wilgendome met zich mee brengt, naast dat het natuurlijk leuk is om een levende hut in je voedselbos te hebben staan? In dit artikel gaan we hier op in. 

 

Het begint met de knotwilg

Een wilgenhut wordt meestal gemaakt van knotwilgen. Een knotwilg is een wilg die nadat die is aangeplant op een handige hoogte wordt afgezaagd. De boom zal vervolgens nieuwe waterloten, of wilgentenen genoemd gaan maken op de plek waar ze is afgezaagd. Deze wilgentenen worden regelmatig afgezaagd en gebruikt voor verschillende doeleinden. 

Je kunt de scheuten gebruiken om weer nieuwe wilgen te planten die je ook veranderd in knotwilgen, door ze vroegtijdig af te zagen. Of je kunt de takken gebruiken voor het bouwen van verschillende constructies, bijvoorbeeld een wilgenhut.

Landschapselement – Knotwilg

In Nederland zie je veel knotwilgen. Knotwilgen zijn daarom een bekend landschapselement in Nederland. De bomen vervullen verschillende nuttige functies. Naast dat ze hout leveren zorgen ze ook voor versteviging van bermen en oevers. De bomen gaan ook uitspoeling van belangrijke mineralen tegen. Daarnaast hebben ze nog vele andere functies zoals het bieden van eten voor insecten, broedplaatsen voor vogels, tot medicinaal gebruik (wilgenbast bevat een natuurlijke vorm van paracetamol).

Knotwilg als perceelafscheiding
Knotwilg als perceelafscheiding

Pijnstillend

De wilg is namelijk ook de plant die het een pijnstillend stofje salicine bevat. Niet alle wilgen bevatten deze stof maar als je de juiste soort hebt dan kun je een pijnstillend effect krijgen door op de bast te kauwen of wat in je thee kunt doen. Het is nogal bitter, en hoeveel je exact moet kauwen durven we niet te zeggen… Waarschijnlijk behoorlijk wat.

Dus misschien toch nog overwegen om voor je pijnstilling naar de drogist te gaan   Een bio boer vertelde mij eens dat koeien wanneer ze buikpijn hebben graag wat wilgen takken en bladeren eten omdat dit pijnstillend werkt. Dus, mocht je geen zin in de drogist hebben, dan is het zeker iets om te proberen.

Koeien grazen in meerjarig grasland in de schaduw van een knotwilg
Koeien grazen in meerjarig grasland in de schaduw van een knotwilg

Wilgen(hut) belangrijk voor de biodiversiteit

Wilgen zijn belangrijke gevers van stuifmeel en vooral de solitaire bij heeft daar veel baat bij. Ook kunnen veel dieren en insecten zich in de wilg schuilhouden. Door het zachte hout komen er redelijk snel holtes in het hout van de wilg waar dieren zoals vogels en insecten in kunnen schuilen of nestelen. Daarnaast helpen de wilgen ook voor een gezond bodemleven. Ze laten hun blad vallen wat goede mulch is voor de bodem. Als pionier planten bereiden ze het landschap voor op de volgende fase van successie. 

Wilgen zijn dus hele nuttige planten. En of ze nu in de vorm van een knotwilg staan, of een uitgegroeide wilg of een wilgenhut ze hebben allemaal een geweldige biodiverse bijdrage. Een wilgenhut heeft naast de biodiversiteit voordelen ook nog wat andere voordelen.

Spelen en leren van de natuur

Spelen in en rond een wilgenhut is een geweldige manier om kinderen en volwassenen te leren over biodiversiteit. Het maken van een hut is een leuke activiteit waar je kinderen en volwassenen veel kan uitleggen over de verschillende functies en natuurwaarden van knotwilgen en de wilgenhut. Ook kunnen de kinderen heerlijk spelen in een wilgenhut en zo meer leren over andere wonderen van de natuur. 

Kinderwilgenbouwsel op de Zaanse tuin
Kinderwilgenbouwsel op de Zaanse tuin

Een wilgenhut is natuurlijk ook een fijne koele of “droge” ontmoetingsplek. Dus kan het een mooi centrale verbindingsplek in je voedselbos zijn waar je samen kan komen. 

Zo’n wilgenhut is dus een leuke toevoeging aan een voedselbos! Het is wel handig als je een wat vochtigere bodem hebt die goed werkt voor de wilg. Maar desalniettemin groeien wilgen redelijk makkelijk overal. Er zijn vele soorten die op veel verschillende bodems en klimaten nog verrassend uit de verf kunnen komen.

Regelmatig geven de Zaanse Tuin en de voedselboskabouters een wilgendomeworkshop. Van aan de boom als wilgentenen tot in de grond als skelet voor de levende dome!  Wil je er de volgende keer bij zijn? Stuur dan een mailtje naar dezaansetuin@gmail.com . Wij geven je dan tijdig meer informatie. Graag tot dan!